Máy nén khí trục vít có dầu là thiết bị phổ biến nhất trong công nghiệp nhờ hiệu suất cao, độ bền tốt và vận hành ổn định. Hiểu rõ nguyên lý hoạt động máy nén khí trục vít giúp vận hành đúng cách, giảm hỏng hóc và tăng tuổi thọ máy. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết, chuyên sâu cách thức vận hành của dòng máy này, kèm theo hình ảnh minh họa dễ hiểu.
1. Tổng Quan Về Máy Nén Khí Trục Vít Có Dầu
Máy nén khí trục vít có dầu (Oil-injected screw compressor) sử dụng hai trục vít (rotor) ăn khớp để nén khí, kết hợp với dầu bôi trơn để làm kín, làm mát và giảm ma sát. Loại này thường dùng trong:
- Nhà máy sản xuất
- Xưởng cơ khí
- Hệ thống khí nén công nghiệp
Ưu điểm so với máy nén khí không dầu:
- Hiệu suất nén cao
- Độ ồn thấp
- Tuổi thọ lâu dài nhờ dầu bôi trơn
2. Cấu Tạo Chính Của Máy Nén Khí Trục Vít Có Dầu
Trước khi tìm hiểu nguyên lý hoạt động, cần nắm các bộ phận quan trọng:
| Bộ phận | Chức năng |
|
Cặp trục vít (Rotor) |
Trục chính (male rotor) và trục phụ (female rotor) ăn khớp để nén khí. |
| Động cơ điện | Truyền chuyển động quay cho trục vít. |
| Bình chứa dầu | Cung cấp dầu bôi trơn và làm mát. |
| Bộ lọc khí vào | Lọc bụi trước khi khí vào buồng nén. |
| Bộ tách dầu-khí | Tách dầu ra khỏi khí nén trước khi đưa ra ngoài. |
| Van một chiều | Ngăn khí nén chảy ngược về buồng nén. |
| Két làm mát dầu | Giải nhiệt dầu trước khi tuần hoàn lại. |
3. Nguyên Lý Hoạt Động Máy Nén Khí Trục Vít Có Dầu
Quá trình nén khí diễn ra theo 4 giai đoạn chính:
a. Hút Khí Vào Buồng Nén
- Khí từ môi trường được hút qua bộ lọc gió vào buồng nén.
- Hai trục vít quay ngược chiều, tạo khoảng trống để khí lọt vào các rãnh giữa trục vít.
b. Trộn Khí Với Dầu & Bắt Đầu Nén
- Dầu được phun vào buồng nén để:
- Bôi trơn trục vít, giảm ma sát.
- Làm kín khe hở giữa hai rotor, tăng hiệu suất nén.
- Làm mát khí trong quá trình nén.
- Khi rotor quay, thể tích buồng nén giảm dần → khí bị nén lại.
c. Tách Dầu Khỏi Khí Nén
- Hỗn hợp khí + dầu đi qua bộ tách dầu(Oil separator):
- Dầu được lọc và đưa về bình chứa để tái sử dụng.
- Khí nén sạch đi qua két làm mát để giảm nhiệt độ trước khi sử dụng.
d. Xả Khí Nén Ra Hệ Thống
- Khí nén đạt áp suất yêu cầu sẽ qua van một chiều vào bình chứa hoặc đường ống cấp khí.
- Nếu áp suất vượt ngưỡng, van an toàn sẽ xả bớt khí.
4. Vai Trò Của Dầu Trong Máy Nén Khí Trục Vít
Dầu đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình hoạt động:
- Bôi trơn: Giảm ma sát giữa hai trục vít, chống mài mòn.
- Làm kín: Lấp đầy khe hở giữa rotor, ngăn khí rò rỉ ngược.
- Làm mát: Hấp thụ nhiệt sinh ra trong quá trình nén.
- Chống gỉ: Bảo vệ chi tiết kim loại khỏi oxy hóa.
Lưu ý: Phải dùng dầu máy nén khí chuyên dụng, thay định kỳ để tránh tắc nghẽn và giảm hiệu suất.
5. Lưu Ý Khi Vận Hành Máy Nén Khí Trục Vít Có Dầu
- Kiểm tra dầu thường xuyên, thay mới sau 2000-4000 giờ hoạt động.
- Vệ sinh bộ lọc gió, lọc dầu định kỳ để tránh tắc nghẽn.
- Theo dõi nhiệt độ & áp suất, nếu quá cao cần kiểm tra ngay.
- Bảo dưỡng định kỳ để phát hiện sớm hư hỏng trục vít, ổ bi.
Hiểu rõ nguyên lý hoạt động máy nén khí trục vít có dầu giúp vận hành hiệu quả, giảm chi phí sửa chữa và kéo dài tuổi thọ máy. Nếu bạn cần tư vấn thêm hoặc bảo trì máy nén khí, hãy liên hệ các đơn vị uy tín để được hỗ trợ!
